Het stadswarmtenet in Utrecht en Nieuwegein wordt voorzien van vier warmtebuffers, gesimuleerd door Powerspex. Een mooi voorbeeld van de langdurig toegevoegde waarde van simulaties in PsxCad.
Powerspex heeft een lange geschiedenis met het warmtenet in Utrecht en Nieuwegein van Eneco. Ooit begonnen als een opdracht om verouderde automatisering te vervangen door nieuwe systemen, inmiddels uitgegroeid tot een trouwe klant waarvoor Powerspex met regelmaat meedenkt over aanpassingen en uitbreidingen in het stadswarmtenet.
Oudste warmtenet ter wereld
Utrecht heeft een bijzonder warmtenet. Het is een van de oudste warmtenetten van de wereld. Het heeft daardoor verschillende manieren van het transporteren van warmte.
“De techniek is daardoor complex, ook om te bedienen. Het is dus zaak om inzicht te krijgen in de praktijk”, vertelt Thijs Mangelsdorf die al in 2011 voor Powerspex het eerste project draaide voor het warmtenet in Utrecht en Nieuwegein. “Destijds werd het warmtenet omgebouwd. Toen al maakten we de eerste simulaties om de software te testen en hebben we in feite een Functional Twin gemaakt. Toen was het van Nuon, inmiddels van Eneco. Nuon wilde met de simulaties de operators gaan trainen die met het omgebouwde warmtenet moesten gaan werken.”
Dat is ook volop gebeurd: nieuwe operators bedienen de stadsverwarming met PsxCad. Virtueel dus, waarbij ze getraind worden om te reageren op situaties die in de praktijk voorkomen.
Grootste toegevoegde waarde: simulaties werken verhelderend
“Maar we zijn 12 jaar verder en er is en wordt weer het een en ander omgebouwd. Opnieuw komen PsxCad en de Functional Twin van pas. Daarmee kunnen nieuwe situaties heel snel worden geschetst, inclusief de impact ervan. Het is heel anders dan op de traditionele manier naar een technische tekening kijken. In een simulatie zie je heel andere betekenissen. Bottlenecks worden bovendien ineens zichtbaar. PsxCad werkt verhelderend. Dat is de grootste toegevoegde waarde ervan en dat komt in Utrecht heel duidelijk tot uiting.”
Kanaleneiland als uitgangspunt
Momenteel bouwt Eneco warmtebuffers op vier locaties in Utrecht en Nieuwegein. Dat is onderdeel van het verduurzamen van het warmtenet waarbij duurzame bronnen op een efficiënte manier worden ingezet.
Powerspex heeft samen met Eneco de buffersystemen in kaart gebracht en een proof-of-concept gemaakt voor de automatisering van een van de stations. Station Kanaleneiland geldt als uitgangspunt met als idee dat de andere drie een kopie van de Kanaleneiland-buffer worden. De simulatie biedt hier veel inzicht. “Hoe functioneert de buffer met regelingen die al bestaan? We hebben getest, virtueel inbedrijf gesteld en voorziene en onvoorziene scenario’s gedraaid”, vat Mangelsdorf het samen. “En zo zijn we heel wat wijzer geworden.”
Kijkje in toekomst
Inmiddels is Eneco begonnen met de bouw van de warmtebuffers. Mangelsdorf is ondertussen aan het afronden met het functioneel ontwerp voor de software.
“De buffer is het meest recente project dat we voor het warmtenet in Utrecht van Eneco uitvoeren, maar er zijn in het verleden meerdere projecten geweest waarbij we simulaties met succes hebben ingezet. Bij het realiseren van het boosterpompstation en het aanleggen van een deel nieuw leidingnet bijvoorbeeld, bleken de simulaties en de Functional Twin ook waardevol. De simulaties bieden je een kijkje in de toekomst. Eventuele problemen worden van tevoren ondervangen en de simulaties en Functional Twin kunnen meegroeien met de veranderende installatie. Het stelt gerust en het zorgt voor voortschrijdend inzicht.”
Trouwe klant
Behalve simulaties in PsxCad, geeft Powerspex ook advies over hoe de automatisering – vooral regelingen – zouden moeten worden aangepast bij het warmtenet in Utrecht en Nieuwegein. Daarnaast gaat het ook om advies over hardwarewijzigingen bij pompen, leidingen, kleppen, warmtewisselaars en dergelijke. Ook onderhoudt Powerspex een service- en onderhoudscontract met Stadswarmte Utrecht en Nieuwegein.
Meer weten over de warmtebuffers in Utrecht en Nieuwegein? Hier geeft Eneco uitleg.
